การเต้นรำพื้นเมือง

การเต้นรำพื้นเมือง หมายถึง การแสดงที่เกิดขึ้นตามท้องถิ่นและตามพื้นที่ต่างๆ ของแต่ละประเทศ ที่นิยมเล่นกันแพร่หลายตลอดมาทุกยุคทุกสมัย เป็นการเล่นที่ไม่ยากนัก มักจะเล่นเป็นหมู่ ใครๆก็สามารถเข้าร่วมเล่นได้ โดยอาจมีการพัฒนา ดัดแปลงมาจากการละเล่นพื้นเมืองของท้องถิ่นนั้นๆ

   -  การแสดงพื้นเมือง เป็นมรดกทางวัฒนธรรมอันล้ำค่า ที่บรรพบุรุษได้สั่งสม สร้างสรรค์ และสืบทอดไว้

   -  การแสดงพื้นเมือง เป็นการแสดงเพื่อก่อให้เกิดความสนุกสนานเพลิดเพลิน และความบันเทิงในรูปแบบต่างๆ ซึ่งจะมีลักษณะแตกต่างกันตามสภาพภูมิประเทศ สังคม วัฒนธรรม แต่ละท้องถิ่น

ประวัติการเต้นรำพื้นเมือง

          ความต้องการของมนุษย์ที่สำคัญยิ่งอย่างหนึ่งรองจากปัจจัยสี่ คือ อาหาร ที่อยู่อาศัย เครื่องนุ่งห่มและยารักษาโรค ตั้งแต่สมัยโบราณมาแล้วนั้นคือ ความต้องการเกี่ยวกับความสนุกสนานรื่นเริง ดังเห็นได้ว่าชนแต่ละชาติแต่ละเผ่ามักจะใช้วิธีการแสดงออกเพื่อความสนุกสนานรื่นเริงสำหรับชนเผ่าของตนเองตั้งแต่สมัยดึกดำบรรพ์มาแล้วทั้งสิ้น วิธีการแสดงออกเพื่อความสนุกสนานที่สำคัญอย่างหนึ่งและมักจะปฏิบัติอยู่เสมอโดยทั่วไปนั้นคือ การแสดงออกด้วยการเต้นรำหรือร้องรำทำเพลงนั้นเอง การแสดงออกด้วยการร้องรำทำเพลงหรือเต้นรำเพื่อความสนุกสนานรื่นเริงอาจจะเป็นการแสดงออกถึงความรู้สึกหรืออารมณ์ที่เป็นไปด้วยความสนุกสนานรื่นเริงอย่างแท้จริง การแสดงออกด้วยการร้องรำทำเพลงด้วยความสนุกสนานนี้แต่ละชนชาติแต่ละเผ่าจะมีวิธีการแสดงออกที่เป็นลักษณะเฉพาะ ของตนเอง ทั้งนี้อาจจะมาจากอิทธิพลของสภาพแวดล้อม ชีวิตการเป็นอยู่ ขนบธรรมเนียมประเพณีนิยม ตลอดจนความเชื่อโชคลางต่างๆ และอาจจะเป็นจากสาเหตุนี้เองที่ทำให้การร้องรำทำเพลงของแต่ละชนชาติซึ่งมีมาตั้งแต่สมัยโบราณนั้นกลายมาเป็นศิลปะประจำชาติของแต่ละชาติไปดังที่เป็นอยู่ในปัจจุบันนี้ การลีลาศเป็นกิจกรรมการบันเทิงที่ถือกำเนิดจากความต้องการของการร้องรำทำเพลงเพื่อแสดงออกซึ่งความสนุกสนาน รื่นเริงอย่างหนึ่ง ซึ่งมีขึ้นในยุโรปประมาณศตวรรษที่ 15 และในสมัยต่อมาการลีลาศแบบนี้ก็พัฒนาขึ้นมาเรื่อยๆ เป็นแบบและจังหวะต่างๆ เช่น วอลซ์ แทงโก้ บีกินและอื่นๆ จนเป็นที่นิยมอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน การลีลาศนอกจากเป็นกิจกรรมการบันเทิงที่สนองความต้องการของร่างกายและจิตใจและเพื่อความสนุกสนานรื่นเริงในโอกาสพบปะสังสรรค์กันได้เป็นอย่างดีแล้ว ยังถือว่าเป็นศิลปะการเคลื่อนไหวของส่วนต่างๆ ของร่างกายที่มีลีลาเต็มไปด้วยความสง่างามตามความรู้สึกของอารมณ์ที่เกิดขึ้นจากดนตรีในขณะที่ลีลาศนั้นอย่างยิ่งอีกด้วย

การเต้นรำพื้นเมืองบางครั้งถูกนำไปใช้ในการเต้นรำของความสำคัญทางประวัติศาสตร์ในวัฒนธรรมของยุโรปในช่วงก่อนศตวรรษที่ 20 และแพร่หลายตลอดมาทุกยุคทุกสมัย

ซึ่งเป็นการแสดงศิลปะของชาวบ้านที่มีรูปแบบการแสดงง่าย ๆ นิยมเล่นกันในหมู่ประชาชนแต่ละท้องถิ่น เพื่อความรื่นเริงในฤดูเทศกาลต่าง ๆ ไม่ได้ยึดถือเป็นอาชีพหรือเล่นเพื่อหารายได้ การแสดงพื้นเมืองจะมีลักษณะการแต่งกาย การร้อง การรำ การเต้น และเครื่องดนตรี เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของท้องถิ่นนั้น ๆ สะท้อนถึงวิถีชีวิต ความเป็นอยู่ การประกอบอาชีพ วัฒนธรรม และ ขนบธรรมเนียมประเพณี เป็นการเล่นที่ไม่ยากนัก มักจะเล่นเป็นหมู่ ใครๆก็สามารถเข้าร่วมเล่นได้ ถ้าได้รับการฝึกเพียงนิดหน่อย เช่น รำวง เต้นรำอินเดียนแดง  สำหรับในบางวัฒนธรรมจะใช้ คำว่า“Traditional dance” หรือ “Ethnic dance”  เพื่อสื่อ ความหมายว่าการเต้นรำพื้นบ้านแม้ว่าคำที่หลังอาจครอบคลุมศิลปะการฟ้อนรำพิธี ถึงแม้จะมีจำนวน ของศิลปะการเต้นที่ทันสมัย เช่น การเต้นฮิปฮอปที่มีวิวัฒนาการตามธรรมชาติมี แต่คำว่า" Folk dance "โดยทั่วไปจะไม่นำไปใช้กับการเต้นเหล่านั้นโดย ที่เราจะใช้คำว่า"Street dance”แทน คำ ว่า" Folk dance "สงวนไว้สำหรับการเต้นรำที่มีในระดับที่มีนัยสำคัญ ผูกพันตามประเพณีและมาในเวลาที่แตกต่างอยู่ระหว่างการเต้นรำของ"พื้นบ้าน ทั่วไป"และเต้นของ"สังคมชั้นสูง" ไม่ได้ทุกชาติพันธุ์ที่มีศิลปะ Folk dance

ตัวอย่างเช่นพิธีกรรมศิลปะการฟ้อนรำหรือเต้นของพิธีกรรมจะไม่ได้รับการพิจารณาให้เป็นศิลปะการฟ้อนรำพื้นบ้าน พิธีกรรมเต้นรำมักจะเรียกว่า" Ritual dance "ตามจุดประสงค์ของการเต้น

ตัวอย่างการเต้นรำพื้นบ้านในทวีปยุโรป

1. Polonez (Polish)

 http://www.youtube.com/watch?v=x2SuN99QTyE

·      clogging

·      English country dance

·      Irish dance

·      Maypole dance

·      Morris dance

 http://www.youtube.com/watch?v=RZjLATAUwao

·      Welsh Morris Dance

·      Nordic polska dance

·      Ball de bastons

·      square dance

·      sword dance.

ตัวอย่างการเต้นรำพื้นบ้านในทวีปเอเชีย

·      Attan

·      Azerbaijani dances

·      Kurdish dance

·      Assyrian folk dance

·      Georgian Folk Dances

·      Bhangra

·      Ghoomar

·      Ghumura Dance

·      Kalbelia

·      Israeli folk dance

สำหรับการเต้นรำพื้นเมืองของประเทศไทยมักเป็นการเต้นรำที่มีเรื่องราวเกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันของคนไทยในสมัยนั้นๆ  เช่น การเซิ้งบั้งไฟ เพื่อขอฝนในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ การเต้นกำรำเคียว ที่เป็นการแสดงที่สะท้อนให้เห็นถึงอาชีพของคนไทยในสมัยก่อนที่มักเกี่ยวข้องกับเกษตรกรรม การทำนาเกี่ยวข้าว

ตัวอย่างการเต้นรำพื้นเมืองของไทย

การแบ่งประเภทของการแสดงพื้นเมืองของไทย โดยทั่วไปจะแบ่งตามส่วนภูมิภาค ดังนี้

1. การแสดงพื้นเมืองของภาคเหนือ

เป็นลักษณะศิลปะที่มีการผสมผสานกันระหว่างชนพื้นเมืองชาติต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นไทยล้านนา ไทยเงี้ยว ไทยใหญ่ เงี้ยว รวมถึงพวกพม่า

-        ฟ้อนเล็บ เป็นการฟ้อนแบบดั้งเดิมที่มีความสวยงาม โดยผู้ฟ้อนสวมเล็บสีทอง

-        ฟ้อนเทียน เป็นการฟ้อนแบบดั้งเดิมเช่นเดียวกับฟ้อนเล็บ แต่จะฟ้อนเวลากลางคืน

2.    การแสดงพื้นเมืองของภาคกลาง

เป็นการแสดงพื้นเมืองที่สื่อให้เห็นการประกอบอาชีพ

-        รำกลองยาว

-        เต้นกำรำเคียว เป็นการแสดงพื้นเมืองของจังหวัดนครสวรรค์ นิยมเล่นกันตามท้องนา ผู้แสดงทั้งชายและหญิงถือเคียวมือหนึ่งถือถือรวงข้าว ร้องเกี้ยวพาราสีกันอย่างสนุกสนาน

3.  การแสดงพื้นเมืองของอีสาน

- เซิ้งบั้งไฟ  เป็นการฟ้อนในพิธีบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ และในพิธีกรรมที่เกี่ยวกับการขอฝน

4.  การแสดงพื้นเมืองของใต้

จังหวะที่เร่งเร้า กระฉับกระเฉง ผิดจากภาคอื่นๆ และเน้นจังหวะมากกว่าท่วงทำนอง โดยมีลักษณะที่เด่นชัดของเครื่องดนตรีประเภทตีให้จังหวะเป็นสำคัญ

-        โนรา เป็นการแสดงแบบโบราณที่มีมาช้านาน นิยมแสดงเพื่อความเป็นสิริมงคล

-        ตารีกีปัส เป็นการรำพัด ซึ่งเกิดจากการผสมผสานกับการแสดงของมาเลเซียในเพลงชื่อบัวกาน่า วงดนตรีพื้นบ้านผสมสากล แสดงได้สองแบบคือชาย-หญิง และหญิงล้วน

อ้างอิง

http://mintoilmostang.blogspot.com/2013/12/folk-dance.html

http://dragon245.blogspot.com/2012/01/folk-dance.html

http://mybllock.blogspot.com/2012/11/folk-dance.html